داش قاپی
دوشوندوک‌لریمین پارچالارینی هردن ایسته‌دیـییم کیمی یازیرام
داش قاپی
دوشوندوک‌لریمین پارچالارینی هردن ایسته‌دیـییم کیمی یازیرام
کیم دوز ایش گؤروب کی
ائله‌بیل دونیادا گؤرولن ایش‌لرله سونوج‌لاری، باشقالارینا اؤزوموزو سرگی‌لندیرمه‌ییمیز اوچون دیر. هر ایشی، باشقالارینا گؤروله بیلن یؤنده قاباغا آپاریریق. ایشین دوز اولوب-اولمادیغی یوخ، باشقالارینین طرفیندن نئجه آلیندیغی اؤنمسه‌نیلیر. گؤرولن ایش، آخین یاراتماق اوچون یوخ، قیسا سوره‌لی ایشیمیزی یولا سالماق اوچون گؤرونور. هارا گئتدی‌یی ده اؤنملی اولمور. بو اوزدن ایشیمیز یولا دوشدوک‌ده، هر نه‌یی بوش‌لاییب، یئنی‌دن ایشیمیزه گلمه‌یه‌نه‌دک بوراخیلیر. بئله بیر ایش گؤرولمه‌‌لرده، گؤرولن‌لره تیتیزلنسک، چوخلو آخساق‌لیق‌لاری گؤره‌جه‌ییک. آراشدیراندا الیمیزه چاتان، چئینک-توپورلره راستلاشاجاییق.
ایشی گؤرنلردن سوراشاندا، وئردیک‌لری جاواب، کیم دوز ایش گؤروب کی بیز گؤرک، یا دا بؤینوموزا دوشه‌نین آرتیق‌لاماسی‌جا گؤرموشوک اولور. هر کس ده ایناندی، گؤردوک‌لریمیزه!. هئچ اولماسا اؤزوموزه دوز اولاق، یا بیر ایشی گؤرمویه‌ک، گؤرورک‌سه گؤردویوموز قدری، اؤزوموز اوچون اولمالی دا اولسا دوز گؤرک. اؤزوموزله دوز اولاق. یوخسا گؤره‌جه‌ییک بیر عؤمور سووشوب، اؤزگه‌لری اوچون چوخ ایش‌له‌ری سرگی‌له‌یه بیلسک ده اؤزوموز اوچون، هئچ بیر دوز ایش گؤرمه‌میشیک.
اؤلومه چاغیریش
اینسان یاشاییب، دوشونه بیلدی‌یی سورجده، اؤلوم‌لرله اوزلشمه‌لی‌دیر. بو اوزلشمه‌لر هردن سیرادان بیری اولور، هردن ده گؤزله‌نیملمز اولور. اؤلوم فرق ائله‌مز کیمین اولور اولسون، بیر ایتگی اولدوغو اوچون، قالان‌لارینا آغیر اولور. اؤلومدن هئچ کیمین قاچانمادیغینی هامی‌میز بیلیریک. آنجاق هردن اؤلوم چاخناییش‌لی بیر دوروما دوشور. اؤلوم دالغاسی هر یئری بورویور. اؤلوم دالغاسیندان قالان‌لار، یاشادیق‌لارینی قازانجا قالمیش یاشام سانیرلار. اؤلوم دالغاسینی یولا سالان‌لار دیری‌لر اولورلار. سون بیر آیدا منی ائتگی‌له‌ین اؤلوم‌لردن بیر نئچه‌سینه بیرلیکده باخاق:
1- بیرینجی‌سی، سئویملی یولداشیم، یاشیت‌بیرلریمیزین سیمگه‌سی‌نه چئوریلن؛ ایبراهیم جعفرزاده ایله، حؤرمتلی خانیمی مینا خانیم کهروبائی و گول بالالاری آیلا گیلین اؤلوم‌لری ایدی. اؤلوم آدلاندیردیغیما باخمایاراق هله ده اؤلوم‌لرینه اینانمامیشام. آذربایجانلی‌لارین بیرینجی قاتیلی اونلاری دا بیزدن آلدی. بو اؤلومه دوزن‌بللی اولمایان یول‌لارلا گووه‌نیلمه‌ین آراج‌لار چاغیریش وئرمیشدی‌لر. یادیما گلنی یول‌لار، فرق ائله میر، گؤی یولو اولسون یا یئر یولو، سیرادان قیراقدا آذربایجانلی‌لارین اؤلوم‌لرینه بیرینجی ندن دیر. سون ایل‌لرده رحمتلیک موهندیس غولامرضا امانی ایله قارداش‌لاری، سهند افشاری، سید کاظیم موسوی و بیر چوخ تاندیغیمیز اینسان‌لاری بیزدن آلیب‌لار.
2- ایکینجی‌سی استیو جابزین اؤلوم ایدی. دوزون دئسم اؤلمه‌میشدن اؤنجه او قدر ده تانیمیردیم. اؤلمه‌یی بتر سس سالدی. جابزین اؤلومو سیرادان بیری اولان اؤلوم‌لردن ایدی. دونیایا سس سالدی. یاشادیغی یئرده اؤلوم چاخناییش‌لیغا چاتماییب دئیه‌سن! یاشادیغینی یاشادی، یاراتدیغینی یاراتدی. دیغدیغالاری نه ایدی بوتونلوک‌له بیلمیرم. آنجاق چالیشدیغی آلان دیغدیغالارینی گؤسته‌ریردی.
3- اوچونجو اؤلوم خبری، معمر قذافی‌نین اؤلوم ایدی. اؤلومو دالغالاندیران اؤزو اولدو. اؤلوم دالغاسی اؤزونو ده بورودو. گئری ده قالان، اؤلومجول بیر خاطیره اولدو. نه‌یه یاشادی، نی‌یه یاشادی، کیمه یاشادیغینی دا بیلمک اولمادی. لیبیانین داشین سینه‌سینه ووران معمر، اؤلکه‌یه اؤلوم چاغیریش وئردی. هاچان بیته‌جک چاخنایان اؤلوم اورادا آللاه بیلیر.
4- دؤردونجوسو اوستاد یحیی شیدانین اؤلوم ایدی. یاخیندان ایلگی‌لنمه‌دیـییم اوچون حئییف‌سندیم. بیر عؤمور ادبی یاشامدان سونرا، بیزه وئره‌جک چوخ شئی‌لری اولا بیلردی. هئچ اولماسا من آلانمادیم.
آلیشیق
"آلیشیق"؛ هر بیر دورومدا سورک‌لی سورن دوروما دئییلیر. بیر جور دادانماق دئسک یاخشی‌دیر. هر بیر آلیشیق‌لیغین سونو واردیر. آلیشیق دورومونا دوشن هر بیرکس، نسنه، اولای اؤزونو بیتیرمک زوروندا دیر. سونونا چاتماماق، تکجه آلیشیق‌لیق‌دان چیخماق ایله اولار. اودو یاندیرماق ایسته‌ین‌لر اونو آلیشدیرا بیلسه‌لر، سونمه‌ییندن قورخمازلار. اودونو یئتیره‌نه‌دک اود یاناجاق.
بیر آتا سؤزوموز واردیر بو عنواندا؛ دادانان‌لا قودورانی ساخلاماق اولماز. اویوشدوروجولارا آلیشان‌لار، آلیشدیق‌لاری چاغدان، سونلارینا یاخین‌لاشارلار. اونلاری دوردوران تکجه شئی، آلیشیقدان قورتولا بیلمک‌لری اولا بیلر. یوخسا اؤزلری اؤزلرینه سون قویمالی‌دیرلار. اولا بیلسین بو آلیشیق‌لیق ایلک باخیشدا یاخشی بیر شئی‌له‌ره ده اولسون. داوام‌لانان زامان‌لار گؤروشده اؤزونه یاخشی اولسا دا، سونو بللی‌دیر. بئله ساناق، بیزیم هرگون گوجوموز آتیر، گوجوموزون آرتماغینا دا آلیشیریق. دونیادا اولان بوتون گوجلری دئویرمه‌یه ده آلیشیریق. سونسوز گوج، اؤزوموزو ییخا بیلر. دا گوجسوزلویه آلیشدیغیمیز آن دا سونوموز یئتر.
دونیادا گؤزه گؤرولوب، دویولا بیلن هر بیر وارلیغا آلیشدیغیمیز آن، سونوموزا چاتا بیله‌ریک. چوخ تئز سونا چاتماق ایسته‌میریک‌سه، آلیشدیق‌لاریمیزدان قورتولمالی‌ییق. هم یاخشی آلیشیق‌لاردان، هم ده کؤتو آلیشیق‌لاردان قورتولماق اوچون، آلیشدیغیمیزی گؤرمه‌لی‌ییک. آلیشدیغیمیزی گؤرمه‌سک، آلیشیق‌لی اولدوغوموزا دوشونمویوب، سونوموزو گؤرمویه‌جه‌ییک.
اوخشامایاق
اوخشاماق، من ائشده‌لی ان آزی ایکی آنلام داشی‌ییر. اوخشاماق دئدیکده ایلک بنزرلیک یادیمیزا دوشور. اوخشاماغین تمل آنلامی ائله بودور. باشقا آنلامی، بیر آجی اؤلومون آجی‌سی‌نی پایلاشیب چاتدیرماق اوچون سؤزلری یانیقلی دئییب، اوخشویوب آغلاماق دیر. اوخشویوب آغلایان‌لار اؤله‌نین اؤزل‌لیک‌له‌رینی دیله گتیریب، اونو دئدیک‌لری سؤزلره اوخشادیب آغلاییرلار.
اوخشاماقدان یارانان سؤزلرین ایچینده اوخشاتماق دا واردیر. اوخشاتماق‌لار هر آن اولار. چئشیتلی اؤزل‌لیک‌لردن دولایی بیرینی بیرینه اوخشادارلار. بنیز، اخلاق، قیلیق، سس، باخیش، داورانیش، دانیشماق، یازماق، یاشاماق و بیر چوخ بونلارا تای قونولار اوخشاتماغا قونو اولارلار. اوخشاتمالار، گؤردویوموز، ائشیت‌دیـییمیز، یاشادیغیمیز آلانلاردان قایناقلاندیغی اوچون، کئچمیش زامان‌لار اوخشاتمالارین آلانی خیردا اولاردی. اوخشاتماق قایناق‌لاری دا گؤزه چارپان، آدلیم، گوجلو، قاباریق اولان‌لار اولار. اوخشاتمالار کس‌لردن باشلانسا دا، توپلوم‌لارا دا یاییلا بیلر. ائله کی بیر توپلوم، باشقا توپلوم‌لارا آرزی قالدیق‌لاری اوچون، باشقالارینین اؤزل‌لیک‌لرینی منیمسه‌ییب، اؤزلرینی اونلارین گونونه سالارلار. باشقالارین اوخشایان‌لار، تام اوخشادیق‌لاری اوچون، اؤز اؤزل‌لیک‌لرینی ده بوتونلوک‌له سیلمه‌یه چالیشارلار.
باشقالارینی منیسمه‌یه آلیشان توپلوم، اؤزونو اوخشاتمالاردا آختارار. اولدوق‌لارنی یوخ اولمادیق‌لارینی گؤروب، اونلارا بنزه‌در. بیردن گؤررسن اؤزوندن سونرا دونیادا اولان هر کسه بیر بالاجا اوخشاییر. اوندا دیر کی بئله بیر توپلوما اوتوروب اوخشاییب، آغلامالی‌ییق. توپلوموموزا اوخشاماق ایسته‌میریک‌سه، باشقالارینا اوخشامامالی‌ییق.
یالان‌لاردان اوزاق اولاق
دونیادا اولان خبرلرین سایینی سایان واردیر، یوخدیر من بیلمیرم. نئجه خبری خبر سایا بیله‌ریک، نئجه‌سی‌نی سایا بیلمه‌ریک ده، خبر اوستونده اؤزل ایشله‌ین‌له‌ره قاییدیر. خبره گؤره بیزیم بوینوموزا دوشن، ائشیدیب-یاراتماق دیر. یاراتماق دئدیکده بیز یاشادیغیم سورجده، گوندمده اولان دورومدان فرقلی بیر دوروما گیردی‌ییمیز آن اولای اوز وئریر. بیر ده‌ییشیک‌لی‌یین، خبر اولاجاق نیته‌لی‌یینی ییـیه‌له‌نه بیلر. اولای‌لاری خبره چئویرن‌لر چئوره‌ده‌کی گؤرن‌لر- ائشیدن‌لر دیرلر. آمما هردن گؤرورسن، اولای سنین یانیندا اوز وئردی‌یینه باخمایاراق، خبر اولاراق سن گؤردویوندن تام ترسه بیر یؤنده یول گئدیر. او زامان خبرین دوز اولوب-اولمادیغی اؤزووه ده بیر سورون اولور. سن گؤردویون یاشادیغین، خبر کیمی ائشیتدیـییندن باشقا دیر.
ترسه گؤسترمک‌لره بیزلر آلیشیق اولساق دا، اونلارین دالیندا باشقا بیر آماجین اولدوغونو دا زامان سوره‌سینده اؤیرنمیشیک. اونا گؤره ده هردن گؤسترن‌لرین تام ترسه‌سینه اینانمالی اولوروق. آنجاق بیزی ترسه تانیتدیران‌لار، چوخ واقت‌لار بیزیم اولدوغوموزو بئله بللندیرمزلر. هاردا قالسین بیزی سسلندیرسن‌لر. بیر سس اولسا دا، باشقاسینین آدینا وورارلار.
آمما هردن بیزی منیمسه‌ین خبرلر ده اولور. خبرین قیلیغیندان اؤزوموزون اولدوغو گؤرونمه‌سینه باخمایاراق، خبر بوتونلوک‌له، یالنیش یؤن گؤتوردویو، خبر یئرینه یاخین کیمسه‌له‌ره بللی اولور. خبرلرین آراسیندا بئله بیر خبر گئتدیک‌ده، او قدر ده ماراق چکمیر. امما خبرلرین چوخو بئله بیر یؤن گؤتوردوکده هر کسی شک‌لندیره بیلیب، خبر قایناق‌لارینی اعتیباردان سالیر. قایناق‌لارین قایناق‌لاری هاردان اولورسا اولسون، یاراتدیق‌لاری ایماج، یالانا بولانمیش بیر ایماج اولور.
یادیمیزدان چیخماسین، دوغرولان‌لار زامان سوره‌سینده، یالانا بولاندیق‌لاری ندنی ایله دوغرولوق‌لارینی ایتیریب، یالانا چئوریله بیلرلر. یالانا چئوریلمک ایسته‌مه‌ین‌لر، یالان‌لاردان اوزاق اولمالی‌دیرلار.